معرفی پوهنځی روانشناسی- پوهنتون تعلیم و تربیه
پوهنځی روانشناسی پوهنتون تعلیم و تربیه از جمله نهادهای علمی ـ آموزشی معتبر کشور بهشمار میرود که در راستای ارتقای دانش روانشناسی و تربیت نیروی متخصص و متعهد این رشته نقش بسزایی ایفا مینماید. این پوهنځی در آغاز، بهعنوان بخشی از دیپارتمنت روانشناسی در چوکات پوهنځی تعلیمات مسلکی فعالیت داشت؛ اما با درنظرگرفتن اهمیت روزافزون این رشته و ضرورت به گسترش فعالیتهای علمی و آموزشی، در سال ۱۳۹۳ هجری خورشیدی بهطور رسمی از پوهنځی تعلیمات مسلکی مستقل گردیده و به پوهنځی روانشناسی ارتقا یافت.
مضامین روانشناسی، که در ردیف مضامین اساسی و مسلکی قرار دارند، در حال حاضر از طریق این پوهنځی به محصلان تدریس میشوند. پوهنځی روانشناسی اکنون دارای دو دیپارتمنت فعال است که هر یک بهگونهی تخصصی به آموزش و تحقیق در حوزههای مختلف روانشناسی میپردازند:
- دیپارتمنت روانشناسی عمومی
- دیپارتمنت روانشناسی و مشاوره
در حال حاضر، 12 تن استاد با مدارج علمی ماستر و دوکتور در این پوهنځی به تدریس و تحقیق اشتغال دارند. همچنان بر بنیاد آمار سال 1404، بیش از 385 تن محصل در مقطع لیسانس در این پوهنځی به فراگیری علوم روانشناسی مصروف هستند.
پوهنځی روانشناسی پوهنتون تعلیم و تربیه، با تکیه بر کادر علمی متخصص و برنامههای آموزشی معیاری، تلاش دارد زمینههای رشد علمی، تحقیقی و حرفهای محصلان را فراهم ساخته و به جامعه متخصصانی عرضه کند که قادر باشند نیازهای روزافزون کشور در عرصه روانشناسی و مشاوره را برآورده سازند.
دیدگاه پوهنځی روانشناسی
ارتقای جایگاه پوهنځی روانشناسی از وضعیت موجود به حالت مطلوب بهعنوان پوهنځی برتر درسطح افغانستان و تربیت محصلان روانشناسی مطابق نیاز روز و جامعه با معیارهای آکادمیک ملی و بینالمللی.
پوهنځی با توجه به چشمانداز فوقالذکر، فلسفه وجودی و فعالیت خویش را در قالب رسالت خویش گنجانیده است:
- آماده ساختن نیروی انسانی متخصص مورد نیاز مردم در زمینههای روانشناسی
- ارتقای کمی و کیفی خدمات تحصیلی برای متقاضیان با رعایت معیارهای ملی و بینالمللی
- تولید علم و دانش از راه تجربه و تحقیق
- تحقیق و پژوهش
- آموزش و یادگیری
- ترویج استفاده از دستاوردهای علمی بهطور عملی و نظری
- همکاری و تبادل معلومات با مراکز علمی خارج از پوهنتون
پوهنځی روانشناسی به منظور تدوین و تعیین اهداف، توقعات و معیارهای عملکرد سازمانی خود بر یک تعداد ارزشهای کلیدی و مهم تکیه نموده و این ارزشها را سرلوحه پلانها و عملکردهای خویش قرار داده است. ارزشهای کلیدی که پوهنځی خود را متعهد به رعایت آنها میداند، به شرح ذیل است:
- تخصصگرایی و شایستهسالاری
- تعهد و مسئولیتپذیری
- ابتکار و نوآوری در فعالیتهای تحصیلی و تحقیقی
- توجه به کیفیت در همه ابعاد و فعالیتها
- تأکید بر روحیه همکاری و کار گروهی
- ارائه خدمات علمی - تحصیلی در بالاترین سطح ممکن برای محصلان
- آماده ساختن امکانات تحصیلی برای رشد فردی محصلان در پوهنځی
- ارتقای سطوح تحصیلی و رتب علمی اساتید پوهنځی
- برخورداری از پیشرفتهترین تجهیزات و تکنولوژی ممد تحصیلی
- ارتقای سطح توانمندیهای تحلیل و تحقیق
- ترویج فعالیتهای علمی - تحقیقی متناسب با دیپارتمنتهای پوهنځی
اهداف مرتبط به نقش پوهنځی در جامعه
- حفظ و ارتقاء جایگاه اجتماعی پوهنځی
انکشاف همکاریهای علمی، تحصیلی و تحقیقاتی با مراکز ذیربط در سطح کشور
اهداف پوهنځی با حفظ خطوط زمانی و شاخصهای کلیدی عملیاتی
عملیاتیسازی اهداف استراتیژیک از سال ۱۴۰۱ تا ۱۴۰۵ به شرح ذیل است:
- تأیید رسمی پلان استراتیژیک پوهنځی
- پلان عملیاتی سالیانه
- سهیم شدن اعضای کادر علمی و محصلان در تهیه پلان استراتیژیک پوهنځی
- تطبیق دیدگاه، مأموریت، استراتیژیها و پالیسیها
- انجام تحقیقات علمی
- داشتن پلان عملیاتی انفرادی استادان و تطبیق آن
- تطبیق لایحه وظایف کارمندان اداری و اساتید پوهنځی
- پوهنځی از طریق سیستم نظارت بر عملکرد کلیه بخشها و تکمیل فرمهای ارزیابی، فعال بودن کمیتهها را برای تطبیق بهتر پلانها مدنظر دارد.
- سیستم کریدیت به وضاحت کامل به استادان و محصلین معرفی شده و از تطبیق آن نظارت میشود.
- نظارت از تمام برنامهها با توجه به چکلیستهای تصویب شده وزارت محترم تحصیلات عالی صورت میگیرد.
- بهبود روشهای تدریس با توجه به ارزیابیهای به عمل آمده
- آموزش الکترونیکی استادان پوهنځی با توجه به قابلیتهایی که پوهنتون دارد
- ارتقای ظرفیت استادان با استفاده از بورسها
- پوهنځی دارای سیستم مشخص دریافت پیشنهاد و شکایتهای کارمندان، محصلین و استادان خویش میباشد. ریاست و رهبری پوهنځی با تحلیل و ارزیابی شکایات و پیشنهادات، اقدامات لازم را انجام میدهد.
- ارائه خدمات مشاوره روانی به محصلین
- سرسبزی ساحه پوهنځی به منظور زیباسازی محیط
- ایجاد کتابخانه با اختصاص منابع مطالعاتی جدید و گسترش فضای مطالعه
- ایجاد تفاهمنامهها با سایر نهادها و مراکز علمی تحقیقی روانشناسی
- برگزاری سمینارها و کنفرانسها
- ایجاد رشتههای جدید تحصیلی
تحلیل وضعیت موجود پوهنځی روانشناسی
به منظور تحقق هرچه بیشتر اهداف خویش و انجام موفقانه مأموریت در محیط داخلی پوهنځی، قوتها در پوهنځی مورد مطالعه دقیق قرار گرفته تا بر قوتها تکیه و نقاط ضعف با تلاش بیوقفه مرفوع گردند. همچنان با بررسی و مطالعه محیط خارجی و برونسازمانی نیز به جستجوی فرصتهای ممکن غرض بهرهجویی و شناسایی تهدیدهای ممکنه پرداخته شده است.
در زمینه تحصیلی
- وجود دیپارتمنتهای مهم با توجه به نیازهای جامعه.
- وجود اساتید متعهد به تدریس و پروسه آموزشی.
در زمینه تحقیق
- وجود محصلان علاقمند به مشارکت در کارهای تحقیقی.
- وجود تواناییهای بالقوه در انجام طرحها و پروژههای تحقیقاتی کاربردی.
در زمینه نقش پوهنځی در جامعه
- وجود ظرفیت بالقوه برای گسترش همکاری با محیط و جامعه.
در زمینه مدیریت و منابع بشری
- انکشاف امکانات و زیرساختهای ارتباطی و معلوماتی.
- استفاده از بورسیههای تحصیلی داخلی و خارجی برای استادان غرض تحصیل در سطوح بالاتر.
منابع عایداتی پوهنځی با توجه به موارد ذیل تقویت خواهد گردید:
- دیپلوم و ترانسکریپ؛
- مواد درسی و کتابهای درسی و لکچر نوت؛
- خدمات مشاورهدهی؛
- انجام تحقیقات؛
- دایر نمودن کورس مقالهنویسی؛
- برگزاری نمایشگاههای علمی و هنری و فروش محصولات علمی و هنری؛
- دایر نمودن ورکشاپها برای محصلان.
پوهنځی روانشناسی با توجه به چالشها و آسیبهای موجود در جامعه و مراکز آکادمیک، تلاش مینماید تا ارزشهای عدالت محوری را در بخشهای ذیل اولویت دهد:
پوهنځی با احترام به ارزشهای انسانی، ملی و اسلامی با هر نوع تعصب، تبعیض و انحصارگرایی مبنی بر قومیت، زبان، مذهب و پایگاههای اجتماعی مبارزه خواهد کرد.
پوهنځی روانشناسی از هر گونه خلاقیت، ابتکار و رویکردهای انتقادی استقبال مینماید و عوامل آن را مورد تشویق قرار میدهد.
در حال حاضر پوهنځی روانشناسی دارای دو دیپارتمنت میباشد و با توجه به نیازها و ضرورتهای موجود در جامعه، ایجاد دیپارتمنتهای جدید نیز در دستور کار این پوهنځی قرار دارد. دیپارتمنتهای جدید با تمرکز بر امکانات و سهولتهای لازم، مادی، کریکولم معیاری و نیروهای انسانی لایق و شایسته ایجاد خواهد گردید.
- برگزاری دورههای ماستری
پوهنځی روانشناسی در نظر دارد تا برنامه ماستری روانشناسی کلینیکی را ایجاد نماید.
نصاب تحصیلی جدید با در نظر داشت سیستم کریدت، مطابق با نیازسنجیهای لازم و در هماهنگی با ضرورتهای موجود، بازار کار سازمانها و وزارتخانهها توسط کمیته تخصصی کریکولم مورد بازبینی مجدد قرار خواهد گرفت.
- کمیته تحقیقات علمی
- کمیته نصاب تحصیلی
- کمیته آموزش الکترونیکی
- کمیته نظم و دیسپلین
- کمیته امتحانات
- کمیته فرهنگی
- کمیته ارتقاء کیفیت
- کمیته تطبیق میتود و تجدید نظر در آن
این کمیتهها نظر به صلاحیتها و محدوده فعالیت در سطح پوهنځی ایجاد خواهند گردید.