پوهنحی علوم تربیتی ومسلکی یکی از پوهنحی های کلیدی پوهنتون تعلیم و تربیه کابل بوده که حیث ستون فقرات را در این پوهنتون ایفا میکند. این پوهنحی نه تنها در رشته های اختصاصی خویش بلکه در تمام پوهنحی های هشت گانه پوهنتون مضامین مسلکی را بیشتر از 20% به تمام رشته ها تدریس مینمایند، که تحقق بخش اهداف مسلکی پوهنتون تعلیم و تربیه کابل می باشد. ضمناً این پوهنحی در رشته علوم تربیتی ومسلکی کادرهای متخصص و مسلکی را تربیت مینماید، که فارغان آن صاحب صلاحیت های علمی و مسلکی در بخش علوم تربیتی ومسلکی می باشند. این پوهنحی فعلا دارای سه برنامه لیسانس( 1. تعلیم وتربیه عمومی، 2. مدیریت آموزشی و 3. تعلیم وتربیه قبل از مکتب و ابتدائیه)، و دو برنامه فوق لیسانس( 1. تعلیم وتربیه و 2. رهبری و مدیریت آموزشی) می باشد. اکنون در پوهنحی علوم تربیتی ومسلکی به تعداد 24 تن استاد با درجات تحصیلی دوکتورا (4 تن)، ماستر (18 تن) و لیسانس(2) تن با رتب علمی از پوهنیار تا پوهنوال مصروف تدریس وتربیت جوانان کشور اند.
پوهنحی علوم تربیتی ومسلکی قبل از سال 1383 در تشکیل پوهنحی علوم اجتماعی در چوکات یک دیپارتمنت بنام ( روانشناسی و تعلیم و تربیه) فعالیت مینمود.
درسال 1385 این پوهنحی تحت نام پوهنحی تعلیمات مسلکی که دارای دودیپارتمنت ( روانشناسی و تعلیم وتربیه ) بود در چوکات پوهنتون تعلیم و تربیه کابل رسمیت پیدا کرد. درسال 1392هـ.ش نام پوهنحی از تعلیمات مسلکی به علوم تربیتی ومسلکی تغییر یافت. در سال 1393 در پوهنحی علوم تربیتی ومسلکی سه دیپارتمنت ( تعلیم وتربیه عمومی، مدیریت آموزشی وتعلیم وتربیه قبل از مکتب وابتدایئه) ایجاد گردید.
پوهنحی مذکور تا سال 1403 ، پانزده دوره را در رشته تعلیم و تربیه، شش دوره را در رشته مدیریت آموزشی و شش دوره را در رشته تعلیم وتربیه قبل از مکتب وابتدائیه در مقطع لیسانس فارغ التحصیل داده اند. فعلاً در این پوهنحی محصلان در رشته های تعلیم و تربیه عمومی، تعلیم وتربیه قبل از مکتب وابتدائیه و مدیریت آموزشی از صنف اول الی صنف چهارم مصروف تحصیل اند. ضمناً در چوکات این پوهنحی یک باب کتابخانهء کوچک، 8 صنف درسی برای محصلان صنوف هر سه رشته از صنف اول الی چهارم در اختیار دارند.
اولین برنامه ماستری در پوهنحی درسال 1387 به کمک مالی پروژه HEP و با توامیت پوهنتون ماساچوستس در رشته تعلیم وتربیه ایجاد گردید. همچنین درسال 1395 رشته مدیریت و رهبریت آموزشی به کمک مالی پروژه USWDP، USAID و همکاری پوهنتون ماساچوستس در مقطع ماستری ایجاد و در سال 1396 اولین دور فارغ التحصلان خویش را به جامعه تقدیم نموده است.
دیدگاه
پوهنحی علوم تربیتی و مسلکی متعهد در انکشاف تعلیم وتربیه ی مسلکی با درنظرداشت مفاهیم جدید علمی، تحقیقات بنیادی و کاربردی با معیار های ملی و منطقوی مبتنی برعقاید و ارزشهای اسلامی میباشد.
رسالت یا ماموریت
پوهنحی علوم تربیتی ومسلکی به عنوان الگوی تحصیلات عالی با کیفیت در عرصه علوم تربیتی و مسلکی، رشته های: تعلیم وتربیه، مدیریت آموزشی و تعلیم وتربیه قبل از مکتب وابتدائیه را در سطح لیسانس و رشته های: تعلیم وتربیه، رهبریت و مدیریت آموزشی را درسطح فوق لیسانس در اولویت برنامه های خود قرارداده است که تأمین کننده نیازمندیهای علمی و مسلکی تعلیم وتربیت کشور می باشد.
ارزشها
آنچه که برای پوهنحی علوم تربیتی و مسلکی به عنوان ارزش مطرح است ، تقدیم محصلانی به جامعه است که دارای توانایی های علمی و کار امد مبتنی بر ارزشهای زیر برای کشور باشد:
- تربیه محصلان بر اساس ارزشهای ملی و اسلامی .
- تربیه محصلان با معیار های علمی و عملی مطابق به نیاز های کشور.
- تربیه محصلانی کارآفرین که بتوانند بعد از فارغ التحصیلی با ایده های نو ایجاد اشتغال نمایند.
- تربیه محصلان به مثابه شهروندان روشنفکر ، مسوول و متعهد و دارای ظرفیت لازم و اندیشه های مبتنی بر اساس تعهد اجتماعی ، برد باری و احترام متقابل .
- همگام شدن با تحولات علمی جهان و ایفای نقش مؤثر در عرصه های ملی و منطقوی .
اهداف عمدۀ پوهنحی
- P تربیت کادرهای پیداگوژیکی برای مؤسسات تربیه معلم و معارف افغانستان؛
- P تربیت معلم و مدیر برای دوره های قبل از مکتب؛
- تربیت کارشناس دوره های آموزشی در امور مختلف تعلیمی و تربیتی؛
- P تربيت مربیان و معلمان مستعد و توانمند جهت تدريس در مراکز آموزشی؛
- P تربیه ی مدیران ورهبران آموزشی متعهد و متخصص با توانایی های رهبری ومدیریت نظام های آموزشی؛
- P تربیت کارشناس پلانگذاری آموزشی، طرح وانکشاف نصاب تعلیمی و ارزیاب برنامه های آموزشی؛
- P تربیۀ کادرهای متخصص در عرصۀ تعلیم و تربیه و مدیریت و رهبری آموزشی به سویه ماستر.
توانایی ها و ساحات کاری فارغ التحصیلان پوهنحی
* فارغ التحصیلان این پوهنحی میتوانند در پروگرام های طرح وانکشاف وارزیابی نصاب تحصیلی در وزارت معارف، تحصیلات عالی و سایر نهادهای آموزشی استخدام شوند؛
* توانایی مدیریت، رهبری و پلان گذاری تربیتی در سطوح مختلف برنامه ها و موسسات آموزشی؛
* فارغ التحصیلان این پوهنحی میتوانند در برنامه های نظارت مسلکی معلمین در تمامی مکاتب عمومی استخدام شوند؛
* راهنما و آموزش دهنده مسایل میتودیک و مسلکی آموزش و تدریس
* توانایی فعالیت درمراکز تحقیقات علمی؛
* توانایی تدریس درموسسات تربیه معلم ( عالی ونیمه عالی)؛
* توانایی فعالیت در پروگرام های آموزشی ارتقای ظرفیت برای کارمندان در ادارات و موسسات دولتی وخصوصی
* فعالیت در برنامه های سواد آموزی خصوصا آموزش بزرگسالان؛
* کارشناس در مسایل تعلیم وتربیت درسطح ملی ومنطقه؛
* مشاور در تربیت خانواده و اطفال.
* معلمی و مدیریت دوره کودکستان ها(شیرخوارگاه ، کودکستان و آمادگی)؛
جدول( 1) تعداد مجموعی اعضای کادرعلمی برحال پوهنحی برحسب درجه تحصیل درسال 1403
|
درجه تحصیل |
|
||
|
تعداد اعضای کادرعلمی بادرجه تحصیلی لیسانس |
تعداد اعضای کادرعلمی با درجه تحصیلی ماستر |
تعداد اعضای کادرعلمی با درجه تحصیلی دوکتور |
مجموعه |
تعداد |
2 |
18 |
4 |
24 |
جدول (2) تعداد مجموعی اعضای کادرعلمی برحال پوهنحی به تفکیک رتب علمی درسال 1403
|
رتب علمی |
|
|||||
|
تعداد اعضای کادرعلمی نامزد پوهنیار |
تعداد اعضای کادرعلمی پوهنیار |
تعداد اعضای کادرعلمی پوهنمل |
تعداد اعضای کادرعلمی پوهندوی |
تعداد اعضای کادرعلمی پوهنوال |
تعداد اعضای کادرعلمی پوهاند |
مجموعه |
تعداد |
2 |
10 |
6 |
3 |
3 |
0 |
24 |
فعالیت های علمی – تحقیقی، کنفرانسها و آثار علمی اساتید پوهنحی علوم تربیتی ومسلکی:
الف) مقالات علمی – تحقیقی
1. ارایه و نشر دوازده عنوان مقاله داخلی در مجله علمی – تحقیقی پیام معرفت از سوی استادان پوهنحی علوم تربیتی و مسلکی
2. ارایه و نشر هفده عنوان مقاله بین المللی در ژورنالهای بین المللی از سوی استادان پوهنحی علوم تربیتی ومسلکی؛
ب) کنفرانس های علمی
3. ارایه ده عنوان مقاله در کنفرانس ملی بهبود نهادهای تعلیمی و تحصیلی افغانستان دلو 1402؛
4. ارایه یازده عنوان کنفرانس علمی - تحقیقی داخلی استادان پوهنحی در سطح پوهنتون تعلیم وتربیه کابل؛
ج) آثار علمی استادان پوهنحی
5. به تعداد چهار اثر ترجمه؛
6. به تعداد شش اثر تحقیقی؛
7. و یک اثر تألیفی.
فعالیت های اکادمیک:
- ایجاد برنامه ماستری پلانگذاری آموزشی در سطح پوهنحی
- طی مراحل پیشنهاد ایجاد برنامه لیسانس پالیسی و پلانگذاری آموزشی در سطح پوهنحی
- بازنگری و اصلاح نصاب های تحصیلی برنامه های لیسانس پوهنحی در مطابقت با برنامه های موجود در کشورهای همسایه توسط متخصصان رشته تعلیم و تربیه/پیداگوژی در کلستر دور سوم.
- سپری نمودن موفقانه ارزیابی مرحله سوم حفظ سند اعتباردهی از سوی وزارت تحصیلات عالی
- اشتراک استادان پوهنحی در کنفرانس علمی تقویت تحصیلات عالی در تالار پوهنتون کابل، حوت 1401؛
- اشتراک دو تن از استادان پوهنحی در سیمینار علمی" آسیب شناسی نظام تعلیمی افغانستان" در پوهنتون خاتم انبیین 10/9/1403
- اشتراک یکتن از استادان پوهنحی در ورکشاپ آموزش تحقیق در پوهنتون لاهور کشور پاکستان در سال ۱۴۰۲.
- برگزاری برنامه رقابت علمی تحت عنوان (تدریس برتر) بین محصلان دیپارتمنت های پوهنحی علوم تربیتی ومسلکی در سال1402
- برگزاری موفقانه برنامه اورینتیشن محصلان؛
- ارایه آموزش با کیفیت برای محصلان ؛
- سهم گیری فعال پوهنحی در کنفرانس ملی بهبود نهادهای تعلیمی و تحصیلی افغانستان و ارایه ده مقاله در کنفرانس ملی 1402
- ارتقای ظرفیت علمی و سویه تحصیلی اعضای کادرعلمی پوهنحی
- ایفای نقش در تولید علم از طریق سهم گیری فعال در ارایه مقالات علمی – تحقیقی، ارایه کنفرانس ها وتحریر تیزسها؛
- بازنگری وچاپ کتلاک پوهنحی و دیپارتمنت های سه گانه وتأیید آن از مراجع بالایی
- تنظیم وتطبیق 24 کریدت مضامین ثقافت اسلامی و دروس شیوخ
- تثبیت رتبه علمی دوتن استادپوهنحی
- ترفیع علمی دوتن استاد پوهنحی
- جذب 5 تن کادرعلمی جدید در بست های خالی دیپارتمنت های پوهنحی
- سپری نمودن مرور دورهیی هرسه برنامه لیسانس پوهنحی ( دیپارتمنت تعلیم وتربیه عمومی، مدیریت آموزشی و تعلیم وتربیه قبل از مکتب وابتدایه)
- ایجاد تیم های ورزشی محصلان پوهنحی و اشتراک آنها در مسابقات ورزشی پوهنتون
- ایجاد کمیته نظارت بر پلان استراتیژیک پوهنحی و تجدید نظر روی تشکیل کمیته های پوهنحی
- معرفی استادان به ورکشاپ های ارتقا ظرفیت در داخل پوهنتون
- تدارک نیازمندیها، امکانات ومنابع آموزشی، وسایل ولوزم مورد نیاز شعبات ودفاتر اداری پوهنحی و دیپارتمنت ها و ارایه پیشنهادات به مقام بالایی
- تطبیق سیستم تکنالوژی معلوماتی ( HEMIS) و نظارت از پروسه انکشاف دیتابس ها و ثبت نام محصلان درسیستم با درنظرداشت پالیسی های موجود.
- ترتیب تهیه وتوزیع اسناد تحصیلی ( دیپلوم وجدول نمرات محصلان) به تعداد(266) تن.
- معرفی محصلان کار آموز به ادارات مختلف.
- تطبیق قوانین، احکام، فرامین، لوایح وطرزالعمل ها
- ثبت کریکولم های دیپارتمنت ها در سیستم HEMIS
- تطبیق پلان های سالانه پوهنحی و ارایه گزارش ربع وار و سالانه از تطبیق پلانها، فعالیت ها و کارکرد های پوهنحی به مقام بالایی
- تدارک و خریداری یک مقدار مواد لابراتواری دیپارتمنت های پوهنحی از سوی وزارت محترم تحصیلات عالی
- برگزاری امتحانات محصلان براساس لوایح و طرزالعمل امتحانات وزارت محترم تحصیلات عالی
- ایجاد صنوف و شقه های دیپارتمنت های سه گانه از صنف اول الی چهارم درسیستم(HEMIS)
- سهم گیری در برنامه های نهال شانی و سرسبزی پوهنتون