د ښوونې، روزنې او مسلکي علومو پوهنځی د کابل د تعلیم او تربیې پوهنتون یو له اساسي او کلیدي پوهنځیو څخه دی، چې د دې پوهنتون د ملا تیر حیثیت لري. دا پوهنځی نه یوازې په خپلو ځانګړو څانګو کې، بلکې د پوهنتون په ټولو اتو پوهنځیو کې، مسلکي مضامین تدریسوي چې د ټول پوهنتون د درسي نصاب ۲۰٪ برخه تشکیلوي. دا کار د کابل د تعلیم او تربیې پوهنتون د مسلکي اهدافو د تحقق لپاره ترسره کېږي.
همداراز، دغه پوهنځی د ښوونې، روزنې او مسلکي علومو په برخه کې مسلکي او متخصص کادرونه روزي، چې فارغان یې د ښوونې او روزنې په برخه کې مسلکي او علمي وړتیاوې لري.
اوسمهال، دا پوهنځی درې د لیسانس پروګرامونه لري:
۱. عمومي تعلیم او تربیه،
۲. ښوونیز مدیریت،
۳. د مکتب له مخکې او ابتدايي زده کړو تعلیم او تربیه.
همداراز، دا پوهنځی دوه د ماسټري پروګرامونه لري:
۱. تعلیم او تربیه،
۲. ښوونیز رهبري او مدیریت.
اوسمهال، په دې پوهنځي کې ۲۴ استادان تدریس کوي، چې له هغوی څخه ۴ تنه یې د دوکتورا، ۱۸ تنه یې د ماسټرۍ او ۲ تنه یې د لیسانس تحصیلي درجې لري. دا استادان له پوهنیار څخه تر پوهنوال رتبې لري او د هېواد د ځوان نسل په تدریس بوخت دي.
د پوهنځي لنډ تاریخچه
د ښوونې، روزنې او مسلکي علومو پوهنځی تر ۱۳۸۳ هـ.ش کال مخکې د ټولنیزو علومو پوهنځي په تشکیل کې د (روانشناسي او تعلیم و تربیې) په نامه د یوې څانګې په توګه فعالیت درلود.
په ۱۳۸۵ هـ.ش کال کې، دا پوهنځی د "تعلیمات مسلکي" په نوم، چې دوه څانګې (روانشناسي او تعلیم و تربیه) یې لرلې، د کابل د تعلیم او تربیې پوهنتون په چوکاټ کې رسمي شو.
په ۱۳۹۲ هـ.ش کال کې، د دې پوهنځي نوم له "تعلیمات مسلکي" څخه "ښوونه، روزنه او مسلکي علوم" ته بدل شو.
په ۱۳۹۳ هـ.ش کال کې، په دې پوهنځي کې درې څانګې رامنځته شوې:
۱. عمومي تعلیم او تربیه،
۲. ښوونیز مدیریت،
۳. د مکتب له مخکې او ابتدايي زده کړو تعلیم او تربیه.
تر ۱۴۰۳ هـ.ش کال پورې، دې پوهنځي په لیسانس کچه پنځلس دورې د تعلیم او تربیې، شپږ دورې د ښوونیز مدیریت، او شپږ دورې د مکتب له مخکې او ابتدايي زده کړو د فارغانو ټولنې ته وړاندې کړي دي.
اوس مهال، محصلان د دې پوهنځي په دریو برخو کې (عمومي تعلیم او تربیه، د مکتب له مخکې او ابتدايي زده کړو تعلیم او تربیه، او ښوونیز مدیریت) له اول څخه تر څلورم ټولګي پورې زده کړې کوي.
همداراز، دا پوهنځی یوه کوچنۍ کتابخانه، او د درېیو برخو د محصلینو لپاره ۸ درسي صنفونه لري.
د ماسټرۍ لومړنی پروګرام د ۱۳۸۷ هـ.ش کال په ترڅ کې د HEP پروژې مالي ملاتړ او د ماساچوست پوهنتون همکارۍ له لارې د تعلیم او تربیې په برخه کې رامنځته شو.
همداراز، د ۱۳۹۵ هـ.ش کال په ترڅ کې د USWDP، USAID او د ماساچوست پوهنتون د مالي او علمي ملاتړ له لارې د ښوونیز مدیریت او رهبري ماسټرۍ پروګرام رامنځته شو، چې د ۱۳۹۶ هـ.ش کال په ترڅ کې یې خپل لومړني فارغان ټولنې ته وړاندې کړل.
لیدلوری
د ښوونې، روزنې او مسلکي علومو پوهنځی د مسلکي تعلیم او تربیې د انکشاف لپاره ژمن دی، او هڅه کوي چې د نوې علمي مفاهیمو، بنسټیزو او تطبیقي څېړنو له لارې، د ملي او سیمهییزو معیارونو پر بنسټ، د اسلامي عقایدو او ارزښتونو په رڼا کې، د کیفیت لرونکي زده کړو فرصتونه برابر کړي.
رسالت (ماموریت)
دا پوهنځی د لوړ کیفیت لرونکي تحصیلاتو د وړاندې کولو یو معیاري مرکز دی، چې د ښوونې، روزنې، ښوونیز مدیریت، او د مکتب له مخکې او ابتدايي زده کړو برخو کې د لیسانس، او د تعلیم، رهبري او ښوونیز مدیریت په برخو کې د ماسټرۍ پروګرامونه وړاندې کوي، ترڅو د افغانستان د تعلیم او تربیې سیستم مسلکي اړتیاوې پوره کړي.
ارزښتونه
د ښوونې، روزنې او مسلکي علومو پوهنځي لپاره تر ټولو مهم ارزښتونه دا دي، چې داسې محصلان ټولنې ته وړاندې کړي، چې لاندې وړتیاوې ولري:
- د ملي او اسلامي ارزښتونو پر بنسټ روزنه؛
- د علمي او عملي معیارونو سره سم، د هېواد د اړتیاوو مطابق زده کړه؛
- د کارموندنې وړتیا، ترڅو فارغان وکولی شي د نوښت له لارې دنده رامنځته کړي؛
- د پوهې، زغم، متقابل احترام، او ټولنیز مسوولیت پر بنسټ، د متعهدو او روڼ اندو اتباعو روزنه؛
- د نړیوالو علمي پرمختګونو سره همغږي او د ملي او سیمهییزو ښوونیز اړتیاوو پوره کول.
د پوهنځي اساسي موخې
✔ د افغانستان د ښوونکو د روزنې موسساتو لپاره پیداګوژیکي کادرونه چمتو کول؛
✔ د مکتب له مخکې زده کړو لپاره ښوونکي او مدیران روزل؛
✔ د ښوونیز او روزنیزو چارو لپاره تخصصي کارپوهان روزل؛
✔ د وړ ښوونکو او ښوونیزو روزونکو روزنه، ترڅو د زده کړې په مرکزونو کې تدریس وکړي؛
✔ د ښوونیز نظامونو د رهبري او مدیریت لپاره متعهد او متخصص مدیران روزل؛
✔ د ښوونیز پلان جوړونې، درسي نصاب پراختیا، او د ښوونیز پروګرامونو ارزونې لپاره مسلکي کارپوهان روزل؛
✔ د تعلیم، مدیریت، او ښوونیز رهبري په برخه کې د ماسټرۍ په سویه متخصص کادرونه روزل.
د پوهنځي د فارغینو وړتیاوې او د کار ساحې
- د دې پوهنځي فارغین کولی شي د نصاب د طرح، انکشاف او ارزونې په پروګرامونو کې د معارف وزارت، لوړو زده کړو وزارت او نورو ښوونیز بنسټونو کې دندې ترلاسه کړي؛
- د روزنیزو پروګرامونو او ښوونیز موسسو په مختلفو کچو کې د مدیریت، رهبري او پلان جوړونې وړتیا؛
- د دې پوهنځي فارغین کولی شي د عامه ښوونځیو د ښوونکو د مسلکي نظارت په پروګرامونو کې استخدام شي؛
- د تدریس د میتودونو او مسلکي مسایلو لارښود او روزونکی؛
- د علمي څېړنیزو مرکزونو کې د فعالیت وړتیا؛
- د ښوونکو د روزنې په موسسو (عالي او نیمه عالي) کې د تدریس وړتیا؛
- د دولتي او خصوصي ادارو د کارکوونکو لپاره د ظرفیت لوړولو ښوونیز پروګرامونو کې د فعالیت وړتیا؛
- د سواد زده کړې په پروګرامونو، په ځانګړې توګه د لویانو د زده کړې په برخه کې فعالیت؛
- د تعلیم او تربیې د مسایلو ملي او سیمهییز کارپوه؛
- د کورنۍ او ماشوم د روزنې مشاور؛
- د وړکتونونو (شیرخوارګاه، کودکستان او آمادګي) د ښوونکي او مدیر په توګه کار کول.
جدول (۱): د ۱۴۰۳ کال لپاره د پوهنځي د علمي کادر د غړو شمېر د تحصیلي درجې له مخې
|
تحصیلي درجه |
د لیسانس علمي کادر |
د ماستر علمي کادر |
د دوکتورا علمي کادر |
مجموعه |
|
تعداد |
۲ |
۱۸ |
۴ |
۲۴ |
جدول (۲): د ۱۴۰۳ کال لپاره د پوهنځي د علمي کادر د غړو شمېر د علمي رتبې له مخې
|
علمي رتبه |
نوماند پوهنیار |
پوهنیار |
پوهنمل |
پوهندوی |
پوهنوال |
پوهاند |
مجموعه |
|
تعداد |
۲ |
۱۰ |
۶ |
۳ |
۳ |
۰ |
۲۴ |
د پوهنځي د مهمو فعالیتونو او لاسته راوړنو لنډیز (۱۴۰۱ – ۱۴۰۳)
علمي – تحقیقي فعالیتونه، کنفرانسونه او د استادانو علمي آثار
الف) علمي – تحقیقي مقالې:
۱. د پوهنځي استادانو لخوا د "پیام معرفت" علمي – تحقیقي مجله کې د ۱۲ داخلي مقالو وړاندې کول او نشرول؛
۲. د پوهنځي استادانو لخوا په نړیوالو ژورنالونو کې د ۱۷ نړیوالو مقالو وړاندې کول او نشرول.
ب) علمي کنفرانسونه:
۳. د افغانستان د ښوونیز او تحصیلي بنسټونو د ښه والي ملي کنفرانس (دلو ۱۴۰۲) کې د ۱۰ مقالو وړاندې کول؛
۴. د کابل د تعلیم او تربیې پوهنتون په کچه د پوهنځي استادانو ۱۱ علمي – تحقیقي کنفرانسونه.
ج) د استادانو علمي آثار:
۵. د ۴ ژباړل شوي آثار چاپ؛
۶. د ۶ تحقیقي آثار چاپ؛
۷. د ۱ تألیفي اثر چاپ.
اکادمیک فعالیتونه
- د ښوونیز پلان جوړونې د ماستري پروګرام رامنځته کول؛
۲. د ښوونیز پالیسي او پلان جوړونې د لیسانس پروګرام د رامنځته کولو وړاندیز پروسه تکمیلول؛
۳. د لیسانس تحصیلي نصابونو ته بیا کتنه او اصلاح، د ګاونډیو هیوادونو د تعلیم او تربیې د متخصصینو له خوا؛
۴. د لوړو زده کړو وزارت له خوا د اعتبار ورکولو سند د دریم پړاو د ارزونې بریالی بشپړول؛
۵. د کابل پوهنتون د لوړو زده کړو د پیاوړتیا علمي کنفرانس (حوت ۱۴۰۱) کې د استادانو ګډون؛
۶. د "د افغانستان د ښوونیز نظام زیانونه" سیمینار (۱۰/۹/۱۴۰۳، پوهنتون خاتمالنبیین) کې د دوو استادانو ګډون؛
۷. د لاهور پوهنتون (پاکستان) کې د تحقیق د روزنې ورکشاپ کې د یوه استاد ګډون (۱۴۰۲)؛
۸. د "غوره تدریس" تر سرلیک لاندې د محصلانو ترمنځ د علمي سیالیو ترسره کول (۱۴۰۲)؛
۹. د محصلانو د معرفي پروګرام بریالی ترسره کول؛
۱۰. د محصلانو لپاره د باکیفیته تدریس چمتو کول؛
۱۱. د افغانستان د ښوونیز او تحصیلي بنسټونو د ښه والي ملي کنفرانس (۱۴۰۲) کې د ۱۰ مقالو وړاندې کول؛
۱۲. د پوهنځي د علمي کادر د تحصیلي سویې لوړول؛
۱۳. د علمي مقالو، کنفرانسونو او تیرو موضوعاتو له لارې د علم تولید کې فعال ونډه اخیستل؛
۱۴. د پوهنځي او درې ګوني دیپارتمنتونو کتالوګ ته بیا کتنه، اصلاح او د رسمي مراجعو لخوا تایید ترلاسه کول؛
۱۵. د اسلامي ثقافت او د شیخانو د دروسو ۲۴ کریډیټي مضامین تنظیمول او تطبیقول؛
۱۶. د دوو استادانو علمي رتبه تثبیتول؛
۱۷. د دوو استادانو علمي ترفیع ترلاسه کول؛
۱۸. د پنځو نویو علمي کادر غړو جذبول؛
۱۹. د لیسانس درې واړه پروګرامونو (تعلیم و تربیه عامه، ښوونیز مدیریت، مخکې له مکتب او ابتدائیه تعلیم و تربیه) د دوراني ارزونې بشپړول؛
۲۰. د محصلانو د ورزشي ټیمونو جوړول او د پوهنتون په سیالیو کې ګډون؛
۲۱. د پوهنځي د ستراتیژیک پلان د نظارت کمېټې جوړول او د داخلي کمېټو جوړښت ته بیا کتنه؛
۲۲. استادان د ظرفیت لوړولو ورکشاپونو ته معرفي کول؛
۲۳. د پوهنځي د تدریسي او اداري دفترونو لپاره د لازمو امکاناتو برابرول؛
۲۴. د معلوماتي ټکنالوژۍ سیستم (HEMIS) تطبیق او د محصلانو د ثبت څارنه؛
۲۵. د ۲۶۶ محصلانو لپاره د تحصیلي اسنادو (دیپلوم او جدول نمرات) ترتیب، تهیه او توزیع؛
۲۶. د کارآموزۍ محصلانو د مختلفو ادارو سره معرفي کول؛
۲۷. د قوانینو، احکامو، لوایحو او طرزالعملونو تطبیق؛
۲۸. د دیپارتمنتونو کریکولمونه د HEMIS سیستم ته ثبتول؛
۲۹. د پوهنځي کلني پلانونه تطبیقول او د تطبیق د راپورونو وړاندې کول؛
۳۰. د لوړو زده کړو وزارت له خوا د پوهنځي لپاره د لابراتواري موادو تدارک؛
۳۱. د محصلانو امتحانونه د لوړو زده کړو وزارت د مقرراتو مطابق ترسره کول؛
۳۲. د HEMIS سیستم کې د صنوفو او دیپارتمنتونو ثبتول؛
۳۳. د پوهنتون د زرغونتیا او شین چاپېریال پروګرامونو کې فعال ګډون.